Verontwaardiging is altijd al een mooie motor geweest waarmee mensen hun engagement kunnen voeden. Het doet ons vuur branden, het zet passie om in daadkracht voor de goede zaak. Mooi toch. Alleen is zowat iedereen die je vandaag tegenkomt er vol van. De werkmens is verontwaardigd omdat hij langer zal moeten werken, de beleidsmaker omdat de werkmens hem niet begrijpt, de ondernemer omdat hij vindt dat hij al enorme lasten moet dragen, iedereen samen om de gevangene die niet humaan behandeld wordt. We lijken te leven in het Land van Verontwaardiging, waarin mensen oplopen tegen elkaars barricades van groeiende verbolgendheid.

Met andere woorden: onze motor staat meer dan ooit aan, maar we lijken elkaar ermee in de vernieling te rijden. Onze maatschappij lijkt wel een vloot die nergens heen vaart en waarvan de boten onderling op ramkoers liggen. Het zou toch anders moeten kunnen. Je vraagt je af of er geen manier is om die kostbare energie van mens en samenleving een beetje een meer voedzame richting uit te sturen.

We leven in een tijd waarin veel verandert. Een periode waarin mensen ontdekken dat ze sterker en mondiger worden, waarin de wereld dichterbij is dan ooit. Met consequenties die angst inboezemen en onzekerheid brengen. Het is die onderliggende angst die voedingsbodem kan zijn voor collectieve waanzin, waarin de persoonlijke en authentieke verontwaardiging van mensen kan culmineren in koppige doofheid of sloganeske starheid. Los van de werkelijkheid zoals ze is, die in de stilte rustig wacht tot het stof gaat liggen. Om dan opnieuw het gezonde verstand te laten zegevieren.

Misschien is het dat wel wat we moeten doen. Even stil worden. Even niets zeggen. Ons even terugtrekken. Hoogstens in de spiegel kijken, het werk dat we hebben even gewoon zo goed mogelijk doen. Onze directe omgeving een handje toesteken. Een maatschappelijke time-out eigenlijk, als een moment waarin elke mens persoonlijk bezinning en rust opzoekt. Zodat de werkelijkheid zijn nuance kan hervinden. En ieder individu zichzelf de ruimte geeft zijn verontwaardiging een richting te geven die de waan van de dag voorbijsteekt tot de plek waar iedereen bij gebaat is.

Misschien creëren we zo iets meer kans om collectief onbegrip en generieke slogans plaats te laten maken voor persoonlijke nuance en inzicht ten bate van een gemeenschappelijk doel. Noem het een individuele ontvoogding als hefboom voor nieuwe gemeenschappelijkheid. Waar verontwaardiging zich niet vertaalt in wat elk fout doet, maar in wat we samen beter kunnen. Waar je de angst niet meer projecteert, maar spiegelt in wie je zelf bent. En wat je zelf kan doen. Dag in dag uit.