De economie is meer dan ooit een mondiaal spel geworden waarop we lokaal geen enkele impact meer lijken te hebben. Kijk naar de Brexit. Die hangt al maanden als een dreigend zwaard van Damocles boven onze bedrijven. Iedereen lacht wel eens met het bedenkelijke schouwspel van volwassen mannen en vrouwen die in een benepen lagerhuis over elkaars geroep struikelen. Maar tegelijk wacht het spaarvarken van heel wat ondernemingen met dichtgeknepen billen op de impact van een Brexit. We kijken ernaar en hopen op een deal die geen te grote brokken maakt, maar veel kan de gemiddelde ondernemer of werkmens er niet aan doen. De dreiging op zich duwde een Engels concern als Thomas Cook in een doodstrijd die haar verplichtte mensen hier op straat te zetten. Het gebeurt gewoon. We kunnen maar hopen dat er een Spaanse overnemer de menselijke schade een beetje kan beperken. 

Zo’n Brexit is maar één voorbeeld. Het gebeurt evengoed dat bedrijven die op onze markt goed draaien, plots verplicht worden om een pak mensen te ontslaan omdat het moedermerk tegenslag heeft op pakweg de Chinese markt. Of kijk naar de wereldwijde digitale revolutie. Ondernemingen die te laat beseffen dat de nieuwe universele wetten van de algoritmes een échte gamechanger zijn, moeten mensen laten gaan omdat ze de nieuwe wereldtaal niet machtig zijn. 

De homo economicus lijkt vandaag overgeleverd aan de grillen van een godendrama waarin hij hoogstens een figurantenrol speelt. Het feit dat je toch niets kan doen aan wat je overkomt, voedt een sluimerende onzekerheid en gelatenheid bij wie elke dag hard werkt en onderneemt. Het is een voedingsbodem voor depressies, menselijk en economisch. Mensen worden bang en houden wat hen lief is dicht aan de borst. De Belgen zetten hun miljarden angstvallig in de wacht op hun spaarboekjes, ook al brengt het daar niets meer op. En een consument die steeds minder uitgeeft, zorgt voor een wankel ondernemersklimaat. We leven in een context waarin de vrees regeert voor de buien die ons mogelijk nog boven het hoofd hangen.

Kunnen we dan niets anders dan als popjes-aan-het-koordje de grillen van de economische hemel tegemoet zien, de storm uitzitten die zo’n depressie met zich meebrengt en achteraf de schade opmeten? 

Dat kan geen oplossing zijn. Misschien moeten we niet angstig naar de hemel staren en wachten wat er op ons afkomt, maar proberen zelf een nieuwe economie vorm te geven. Eentje die zich niet in de wolken afspeelt maar tussen mensen die met twee voeten op de grond staan. Misschien is de nuchterheid die we hier in huis hebben de innovatie die nu nodig is. En komt er een periode aan waarin we de economische basisprincipes lokaal moeten durven uitdagen en hertekenen. Zodat er vanuit de basis nieuwe kiemen groeien die resistent zijn tegen de zure economische regen die uit de hemel dreigt te vallen. 

Dat kan door kleinschalige verbindingen te leggen. Door elkaar in de ogen te kijken en niet enkel in de portefeuille. Door niet enkel de afwezige aandeelhouders hier of aan de andere kant van de wereld te bedienen, maar door ook focus te leggen op onze medewerkers. Door hen als verantwoorde, creatieve, ondernemende mensen te beschouwen die mede-eigenaar zijn van wat ze maken of bedenken. Door ook met de consument een relatie aan te knopen die de snelle-maar-slecht-verteerbare-hap-cultuur overstijgt. En door financiële waarde niet grenzeloos op te pompen om er alleen maar meer van te hebben. Maar door geld opnieuw te beschouwen als een eenvoudig maar effiënt ruilmiddel op de markt. 

Door in onze eigen regio een sterk en stevig netwerk te vormen, een menseneconomie die zichzelf redt zonder zich af te sluiten. Maar die de wereld integendeel inspireert en uitnodigt om te kijken hoe we niet bij de pakken blijven neerzitten. En het anders doen. Als een vallei van nieuwe economie, die duurzaam groeit en evolueert. 

Utopisch? Kan best. Zeker voor wie alles bekijkt vanuit de hemel. Maar tegelijk uitdagend en stimulerend voor wie met passie zijn eigen wereld wil maken. En werk maakt van de economie van de toekomst en de organisatie van de toekomst.